η απεργία που δεν έγινε, η επιστράτευση που έγινε κι η καμπούρα του γείτονα…

   του Δημήτρη Βάσσιου

 Όταν σκεφτόμουν ότι θα γράψω κάτι για την επιστράτευση και την απεργία των καθηγητών που δεν έγινε ποτέ, φανταζόμουν ότι ο λόγος μου θα ήταν χειμαρρώδης. Και όσο συζητούσα με κόσμο του κλάδου, τόσο περισσότερο εδραιωνόταν μέσα μου αυτή η πεποίθηση. Όμως με την κουβέντα, με επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα και το πάθος που τα συνόδευε, πέρασαν οι μέρες, μέρες πυκνού χρόνου όπως άλλωστε έχουμε συνηθίσει στον καιρό των μνημονίων. Ειπώθηκαν πολλά, μελάνη χύθηκε αρκετή, γιατί πλέον υπάρχουν τα πληκτρολόγια - κι απ’ αυτά αλλάχτηκαν πολλά.

Τι θέλει λοιπόν η αλεπού στο παζάρι τόσες μέρες μετά κι ενώ στους πάγκους του έχουν εκτεθεί οι πραμάτειες καθηγητών φιλολόγων που ξέρουν να ζωγραφίζουν όταν γράφουν ή συνδικαλιστών που κατέχουν τον τρόπο να μεταφέρουν στην πένα ή στα πλήκτρα το πάθος των αμφιθεάτρων… Τι δουλειά έχει η αλεπού όταν τα ζητήματα έχουν αναλυθεί απ’ όλες τις πλευρές, όταν η ίδια δεν είναι δασκάλα (παρότι θα το ήθελε), όταν τα αλεπουδάκια της δεν σπουδάζουν πια (παρότι θα το ήθελε κι αυτό), όταν οι κότες από το κοτέτσι του ταμείου ανεργίας δεν της φτάνουν παρά μόνο για λίγους μήνες…


Έχει η αλεπού έγνοια, έχει και κίνητρο, γιατί το μνημονικό περιβάλλον της στερεί όχι μόνο τις κότες που βόσκοντας ελεύθερα τις ξεμοναχιάζει, αλλά και τη δυνατότητα τροφής από άλλες πηγές… ό,τι δηλαδή θα πάθουν και χιλιάδες καθηγητές μετά το καλοκαίρι. Έχει όμως και πολιτική αιτία και για λόγους αυτοσυντήρησης θέλει να νοιώθει την ασφάλεια της «αγέλης» γιατί τα τομάρια των συντρόφων της αλεπούδων δεν θα τα επιδεικνύουν ως λάφυρα κάποιοι πικραμένοι από την ήττα καθηγητές αλλά κάποιοι αγροίκοι κυνηγοί από κάποια χωριά, κατά βάση «χομπίστες»…

Σε καλώ λοιπόν φίλε (-η), αν δεν έχεις ήδη βαρεθεί, να παρακολουθήσεις όχι τη σκέψη μου, αλλά τον τρόπο της σκέψης μου που ίσως να είναι από κουτός έως πονηρός, μέχρι και έξυπνος… κι αν φτάσουμε μέχρι το τέλος, ίσως να είσαι και ο (η) μοναδικός (-ή) που θα τον βρεις έξυπνο… ας μετρήσουμε λοιπόν παρέα γιατί είναι ο καλύτερος τρόπος να μην αντιληφθείς πώς πορεύτηκες σε τόσο λίγο χρόνο μιαν απόσταση (ας πούμε) μεγάλη…

1.Η μαζικότητα των συνελεύσεων των ΕΛΜΕ και τα ποσοστά υπέρ της απεργίας και ενώ είχε ανακοινωθεί η επιστράτευση δείχνουν την απόσταση ανάμεσα στο καθηγητικό σώμα και τις ηγεσίες της ΟΛΜΕ και ΑΔΕΔΥ που το ίδιο σώμα εξέλεξε. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το αν οι ήδη επιστρατευμένοι ήταν αποφασισμένοι και να απεργήσουν. Εδώ καταρρίπτεται με τον πιο παταγώδη θόρυβο το διασπαστικό εγχείρημα του «ταξικού συνδικαλισμού» που εκφράζει το ΠΑΜΕ. Εδώ φάνηκε η αξία που έχουν οι κορώνες περί πουλημένης ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ… τόση αξία όση έδωσε και στην διασπαστική πρότασή του η βάση των καθηγητών στις συνελεύσεις.
Η λογική του ΠΑΜΕ δεν βρέθηκε απέναντι σε πουλημένες ηγεσίες (με τις οποίες ψήφισαν μαζί), αλλά απέναντι στην τάξη που θέλει να εκπροσωπεί. Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα να αναρωτηθούμε γιατί το ΠΑΜΕ, ενώ ψηφίζει απεργία μαζί με τις πουλημένες ηγεσίες και κόντρα στη βούληση των απλών καθηγητών, οργανώνει ξεχωριστές συγκεντρώσεις και πορείες; Μήπως δεν πρέπει να σκεφτόμαστε ότι το ΠΑΜΕ είναι πουλημένο, αλλά ότι έχει μια λαθεμένη στρατηγική που σήμερα βρίσκεται και το ίδιο αντιμέτωπο με τα αδιέξοδά της;

2.Μη βιαστείς να μου πεις ότι τα βάζω με τον συνδικαλιστικό βραχίονα του ΚΚΕ, γιατί αυτήν την κουβέντα δεν την κάνουμε για να φορτώσουμε ευθύνες, αλλά για να ερμηνεύσουμε τη συμπεριφορά ηγεσιών και βάσης κλάδων και τις όποιες διαθέσεις υπήρχαν για ρήξη και τελικά να ερμηνεύσουμε την ήττα. Αυτό λοιπόν που κρίθηκε τις ελπιδοφόρες μέρες της (αποφράδας τελικά) εβδομάδας είναι ότι δεν μπορεί κανείς να τσουβαλιάζει τις διαθέσεις ενός κλάδου (ή μιας τάξης, θα έλεγα) με τις επιδιώξεις της ηγεσίας του. Επίσης δεν μπορεί κανείς να ταυτίζει τις πλειοψηφούσες παρατάξεις στην ηγεσία ενός κλάδου (εδώ ΟΛΜΕ) με τις εκάστοτε επιδιώξεις των κομμάτων που εκπροσωπούν-στηρίζουν.
Γιατί είναι διαφορετικοί οι παράγοντες που διαμορφώνουν των παρατάξεων τις επιδιώξεις, γι’ αυτό άλλωστε η ΟΛΜΕ (με πλειοψηφούσες τις ΔΑΚΕ-ΠΑΣΚ) παρουσίασε στις συνελεύσεις «αριστερή» πρόταση, ενώ το ΠΑΜΕ υποστήριξε την πιο «συντηρητική» που μάλιστα έδωσε και πάτημα στις πουλημένες ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ να προβοκάρουν και το μνημονικό πολιτικό και επικοινωνιακό κατεστημένο να σπεκουλάρει την απεργία της Παρασκευής και τον αγώνα κατά της επιστράτευσης. Να συμφωνήσουμε λοιπόν ότι τελικά είναι οι συσχετισμοί αυτοί που ορίζουν τις διαφορετικές κάθε φορά επιλογές, επιδιώξεις, σκοπιμότητες του κάθε παράγοντα που εμπλέκεται σε μια τέτοια διαδικασία; Μήπως πρέπει να συμφωνήσουμε ότι και στη διάρκεια του χρόνου οι συσχετισμοί αλλάζουν, άρα και οι συμπεριφορές; Μήπως αυτή η λογική δίνει και μια απάντηση στο αιώνιο ερώτημα περί του τι θα πράξουν οι πουλημένοι την κρίσιμη στιγμή;

3.Εντάξει, αντιλαμβάνομαι την αμηχανία σου γιατί ως τώρα αραδιάζω πράγματα χιλιοειπωμένα κι αν βαρέθηκες σταματάς εδώ, καθώς από εδώ αρχίζουν τα δυσκολότερα… Είναι η ώρα που παίρνει το κοφτερό σπαθί η «επανάσταση» κι όλα τα σκιάζει η φοβέρα… Είναι η πικρή  Τετάρτη που όλα καταρρέουν με τις αποφάσεις του ΔΣ της ΟΛΜΕ και της πλειονότητας των προέδρων των ΕΛΜΕ που ψάχνουν τρόπο να αποφύγουν την καυτή πατάτα. Και να το θαύμα… να η ευκαιρία για την αμόλυντη εξωκοινοβουλευτική αριστερά, την άκρα αριστερά, τον αριστερισμό( διάλεξε και πάρε – δεν κάνουν τα ονόματα την ουσία) να πιάσουν τον ΣΥΡΙΖΑ από…τα γένια ασκούμενοι σε ακροβασίες δίχως δίχτυ. Με στοιχεία αυτοκριτικής που κυμαίνονταν από τους 500 ταλιμπάν και «όσοι άλλοι» μέχρι το «εάν εμείς,… τότε θα…». Για το γεγονός ότι και οι ίδιοι κατάπιαν την ψηφοφορία για τους «όρους και τις προϋποθέσεις» τηρούν σιγήν ιχθύος.
Αυτοί που ομνύουν στην αυτοοργάνωση  και την απόρριψη της ανάθεσης, οι ίδιοι κατακεραυνώνουν τη θεωρία της αυτονομίας των κινημάτων, όταν οι ίδιες οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι εμπνευστές της αυτονομίας των κινημάτων από κράτος, εργοδοσία και κόμματα. Ρίχνουν στον κάλαθο των αχρήστων ιδέες και αρχές προκειμένου να λειτουργήσουν καιροσκοπικά σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ. Ανασύρουν από το καλάθι της ιστορίας τις χειρότερες μορφές σταλινισμού προκειμένου να είναι πειστικοί στην «αλήθεια τους» ότι δηλαδή πήραν φωτιά τα καλώδια των τηλεπικοινωνιών μεταξύ του ξενοδοχείου που φιλοξενούσε τη συνέλευση των προέδρων, της Κουμουνδούρου και του Πεκίνου όπου επένδυε ο Σαμαράς. Μήπως αυτές οι πρακτικές βάζουν σε δοκιμασία, όχι τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ολόκληρο το μέτωπο που έχει συγκροτηθεί τόσα χρόνια μέσα από τα πρωτοβάθμια σωματεία; Μήπως αδιαφορούν γι’ αυτό επειδή η βάση της θεώρησής τους είναι μια «επανάσταση» που θα τελειώσει σε μια νύχτα;

4.Μην αναρωτηθείς γιατί ασχολούμαι με τις απόψεις που εκφράζουν έναν «περιθωριακό» χώρο. Εμείς δεν είμαστε αλαζόνες και δεν βλέπουμε χώρους, αλλά απόψεις και επιχειρήματα και η σκέψη μας έχει ως σημείο εκκίνησης ότι καμιά άποψη δεν είναι περιθωριακή… ακόμα κι όταν ο φορέας της κουβαλάει την αλαζονεία της μοναδικής αλήθειας, της μοναδικής επανάστασης και κάθε είδους μοναδικότητας. Εμείς δεν βλέπουμε τη διαφορετική άποψη ή πρακτική του άλλου ως προδοσία, ακόμα κι αν αυτό το βιολί το παίζουν (διευρυμένα μάλιστα) ακόμα και σήμερα. Ούτε αντιμετωπίζουμε σημερινές-χθεσινές «απόψεις» του στυλ «ο Τσίπρας θέλει να γίνει πρωθυπουργός, αυτοί που τον ψήφισαν θέλουν να τον δουν πρωθυπουργό… άρα και αυτός και αυτοί θα κάνουν το παν, μόνο που αυτό δεν θα γίνει» ως βλακώδεις… παρότι θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως η επιτομή της βλακείας – όχι σώνει και καλά, αλλά – επειδή εκφράζονται από γραφίδα που μας έχει συνηθίσει σε πολύ καλές αναλύσεις.
Όμως δεν είναι ηθικό το θέμα πώς αντιμετωπίζεις τις διαφορετικές απόψεις , αλλά πρωτίστως πολιτικό. Αν λοιπόν τώρα καλούμαστε σε κινητοποιήσεις κατά της επιστράτευσης από κλάδους που βρίσκονται σ’ αυτό το καθεστώς εμείς θα είμαστε εκεί και το ξέρεις… Πες μου όμως πώς είναι δυνατόν να είναι εκεί και οι ιεράρχες του σεχταρισμού μαζί με τους «προδότες» και τους «υποψήφιους διαχειριστές του συστήματος»; Κι αν οι ίδιοι ελέω καθήκοντος το προσπερνάνε, πώς θα πείσουν τον κόσμο που δεν έχει ανάλογο επαναστατικό καθήκον, αλλά απλά επιδιώκει να σταματήσει το βιολί των επιστρατεύσεων και να ανακτήσει το με αίμα κατακτημένο δικαίωμα να αγωνίζεται;

5.Όχι…δεν προσπαθώ να δικαιώσω τον δικό μας χώρο υπεκφεύγοντας και φορτώνοντας το ανάθεμα στους «άλλους». Αλλά ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τους άλλους (ΚΚΕ και νυν εξωκοινοβουλευτική αριστερά ή αναρχικό χώρο) αποτελεί προϋπόθεση και όρο για να ορίσουμε και τον τρόπο που μεταξύ μας διαλεγόμαστε. Θα μιλήσω λοιπόν ευθέως… Ο χώρος και οι συνδικαλιστές της ριζοσπαστικής αριστεράς, όχι μόνο συναίνεσαν, αλλά και «σήκωσαν» την πρόταση της απεργίας μέσα στις εξετάσεις. Γνώριζαν ότι δεν θα απεργούσαν 87.000 καθηγητές. Γνώριζαν ότι – με μια τέτοια απόφαση – δεν θα είχαν μαζί τους την πλειονότητα των μαθητών και των γονιών τους, το πιθανότερο θα είχαν να αντιμετωπίσουν και παρατράγουδα. Γνώριζαν ότι δεν θα είχαν μαζί τους τις ΑΔΕΔΥ-ΓΣΕΕ, αλλά κι αν ακόμα πίστευαν ότι θα υποκλέψουν μια θετική απόφαση, γνώριζαν το αντίκρισμα μιας απόφασης δύο ανυπόληπτων ηγεσιών. Γνώριζαν ακόμη ότι δεν υπήρχε περίπτωση έτσι ξαφνικά να βρουν αλληλέγγυα μια κοινωνία που ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε δείξει τέτοια δείγματα. Γνώριζαν ότι το μνημονικό καθεστώς θα μετέλθει των μέσων της πιο άγριας καταστολής προκειμένου να μην ηττηθεί, ούτε καν στα σημεία.
Τι άλλαξε λοιπόν από τη μέρα των μαζικών κι ελπιδοφόρων συνελεύσεων μέχρι τη μαύρη νύχτα της συνέλευσης των προέδρων; Το μόνο που άλλαξε ήταν η απόφαση της ΔΟΕ (για μένα δεν σημαίνει και πολλά πράγματα) να μπει στην απεργία με τους όρους της ΟΛΜΕ (αυτό σημαίνει κάποια πράγματα, όχι και τόσο συνηθισμένα). Πιστεύω όμως ότι από τους προέδρους των ΕΛΜΕ «διέφυγε» μία παράμετρος σημαντική… Ότι ο κλάδος τους με τις αποφάσεις των συνελεύσεων αποφάσισε – αν όχι να δώσει - τουλάχιστον να κηρύξει (όντας υπό επιστράτευση) την πρώτη «μάχη των μαχών» μετά τη μάχη «του Συντάγματος και των άλλων πλατειών» κι αυτό το ισχυρίζομαι όχι γιατί έχω κάποια επιφοίτηση αλλά - μεταξύ άλλων – για κάποιους απλούς λόγους :
α). τα συμβαίνοντα στο χώρο της παιδείας απασχολούν το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας που υποφέρει, έστω κι αν κάποιες οικογένειες – λειτουργώντας και εθισμένες στον τρόπο ζωής των πρόσφατων δεκαετιών – θα έβλεπαν προσωρινά αρνητικά μιαν απεργία εν μέσω εξετάσεων.
β). το πεδίο των μαχών δεν ήταν συγκεντρωμένο σε μια πλατεία, αλλά σε κάθε γειτονιά και κάθε κωμόπολη.
γ). η μάχη δεν δινόταν με όρους αγανάκτησης ή οργής, αλλά με όρους απεργίας – και μάλιστα με ανυπακοή στην επιστράτευση.
δ). οι εκπαιδευτικοί είναι ένας κλάδος που και η πιο συντηρητική οικογένεια δεν τους αντιμετωπίζει με απαξίωση όπως τον υπόλοιπο δημόσιο τομέα, αλλά νοιώθει τη συμμετοχή στο μεγάλωμα των παιδιών της.
ε). οι ήδη επιστρατευμένοι εκπαιδευτικοί που συνέρρευσαν μαζικά και ψήφισαν με απίστευτα νούμερα την απεργία, δεν είναι μόνο μέλη μιας «συντεχνίας», αλλά και γονείς, και αδέρφια, και συγγενείς, και καταναλωτές, και ενοικιαστές, και υποψήφιοι άνεργοι… και γενικά μέλη μιας κοινωνίας ισοπεδωμένης της οποίας ο αριθμός των λούμπεν στοιχείων είναι ακόμα σε χαμηλά επίπεδα…
Οι πρόεδροι των ΕΛΜΕ λοιπόν δεν είχαν στα χέρια τους μια καυτή πατάτα που έπρεπε να διαχειριστούν… Είχαν την καυτή ευθύνη να αδράξουν το μήνυμα των συνελεύσεων και να το μετατρέψουν σε νέα και πιο οργανωμένη «μάχη των μαχών»… και όχι να καταφεύγουν σε αντιδημοκρατικά τερτίπια (μια ψηφοφορία για να πούμε ότι μεταφέραμε το μήνυμα των συνελεύσεων, και καπάκι μια τρικλοποδιά για «όρους και προϋποθέσεις» για να ανατρέψουμε το ίδιο μήνυμα και την προ ολίγου ψήφο μας). Όταν αποφασίζεις σχεδόν ομόφωνα απεργία και μάλιστα υπό επιστράτευση το επόμενο βήμα είναι να εξετάσεις αν «όροι και προϋποθέσεις» υπάρχουν είτε για να αποκλείσεις εξεταστικά κέντρα, είτε για να οργανώσεις μιας μορφής παρουσία έξω απ’ αυτά, είτε να καλέσεις σε συγκέντρωση στο Σύνταγμα ή στο υπουργείο παιδείας ή βόλτα στο βουνό… και όχι αν υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις για να ανατρέψεις μια σχεδόν ομόφωνη απόφαση…Αυτά είναι τερτίπια που μόνο το ΠΑΣΟΚ στις «δόξες» του επινοούσε.
Τούτων δεδομένων οι συνδικαλιστές της ριζοσπαστικής Αριστεράς χρεώθηκαν μια παραπάνω αντίφαση και πρακτική : κινήθηκαν σε εντελώς αντίστροφη τροχιά απ’ αυτή που κινήθηκε ο κόσμος μας όλα τα τελευταία χρόνια και μέχρι τις εκλογές με κινηματική στάση που οδήγησε από το 4 στο 16 και στη συνέχεια στο 27%.  Κι επειδή κανένας δεν είναι υποχρεωμένος να δεχτεί αυτό το «λούσιμο», ούτε να συμβάλει στο να πάρουμε κεφάλια, αλλά ούτε να μπούμε στο ίδιο κάδρο με τους απαξιωμένους μνημονικούς, οφείλουν οι ίδιοι συνδικαλιστές να αναλάβουν τις ευθύνες τους και έναντι του κλάδου που εκπροσωπούν, και έναντι του πολιτικού φορέα που είναι μέλη ή στελέχη.

6.Σκόπιμα άφησα για το τέλος τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί μπορεί και να νομίζεις ότι δεν σε αφορά. Αλλά και για μιαν ακόμη αιτία που μπορούν να αντιληφθούν μόνο όσοι ειλικρινά απορρίπτουν τη λογική του ιμάντα μεταβίβασης της κομματικής γραμμής και τη λογική της ανάθεσης και για όσους δεν σηκώνουν τη σημαία της αυτοοργάνωσης ως σημαία «δια πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν».
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν το μοναδικό κοινοβουλευτικό κόμμα που στάθηκε πλάι σε ό,τι αποφάσιζαν οι καθηγητές. Αν πρότεινε και ποια μορφή αγώνα θα ακολουθήσουν πάλι θα βρίσκονταν οι καλοθελητές να τον εγκαλέσουν για εμπλοκή και καπέλωμα. Η συμπαράσταση πάντως φάνηκε ποικιλόμορφα και με ανακοινώσεις, και με δηλώσεις, και με την παρουσία του στα πάνελ… αν τώρα αυτή ήταν άλλοτε ξενέρωτη, άλλοτε διπλωματική κι άλλοτε μαχητική, αποφασιστική κλπ, αυτό έχει να κάνει και με το πώς «στέκεται» το κάθε στέλεχος ή ποιος γράφει μια ανακοίνωση… Σημασία έχει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν με τις αποφάσεις των καθηγητών και με πολιτικό κόστος για την απεργία, όπως άλλωστε πληρώνει και για τη μη απεργία.
Το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει να κάνει με το πολιτικό κόστος (είναι άπειρες οι περιπτώσεις που έχει συγκρουστεί με το «κοινό αίσθημα»). Έχει να κάνει με τον δισταγμό των μελών του να τον πάρουν στα χέρια τους και να τον μετατρέψουν από φορέα συνιστωσών ή γραφειοκρατιών σε ΣΥΡΙΖΑ των μελών. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πάσχει από «στρατηγούς», αλλά από «στρατιώτες» που έχουν αντιληφθεί ότι μπορούν να δημιουργήσουν έναν φορέα που δεν θα έχει καμιά σχέση με τα ανυπόληπτα κόμματα που έχουμε γνωρίσει μέχρι τώρα, ούτε καν με τα παραδοσιακά κόμματα της Αριστεράς. Σε καμιά περίπτωση δεν εννοώ κομματικούς στρατούς, αλλά στρατιώτες (χωρίς εισαγωγικά) εκείνης της κοινωνίας που υποτίθεται ότι υπερασπιζόμαστε, εκείνης της Αριστεράς που θεωρούμε ότι υπερασπίζεται με τον καλύτερο τρόπο της κοινωνίας τα συμφέροντα… μ’ αυτή την έννοια εννοούμε μέλη και στελέχη σκεπτόμενα που παίρνουν πρωτοβουλίες, συσπειρώνουν κόσμο, δρουν συλλογικά και με συνείδηση ταξική.
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών, των τάσεων, των λιστών και των γραφειοκρατιών έχει ήδη αυτοαναιρεθεί πετώντας το μπαλάκι στα μέλη – και δεν το λέω ειρωνικά. Στην περίπτωση που συζητάμε το πέταξε στους συντρόφους μας καθηγητές… αυτοί δεν τόλμησαν να σπάσουν αυγά. Εναπόκειται στο μυαλό, την ψυχή και το χέρι των μελών αν θα σηκώσουν το γάντι… όχι για να κρίνουν την ηγεσία ή την παραφωνία του κάθε στελέχους ή βουλευτή (κρίνοντας με τα δικά τους μέτρα), αλλά για να κάνει το κάθε μέλος αυτό που του αναλογεί κι αυτό που μπορεί… κι αν αντιλαμβανόμαστε τι αναλογεί στον καθένα μας, στην ιστορική περίοδο που διανύουμε θα πρέπει ο καθένας μας να ανεβάσει λίγο υψηλότερα το πήχυ των δυνατοτήτων του… Είναι κι άλλοι αγώνες μπροστά μας, αρκεί να τους δώσουμε αλλιώς…

Φίλε,φίλη… σε θαυμάζω που δε βαρέθηκες (εγώ θα έλεγα ότι είχα πιο ενδιαφέροντα να ασχοληθώ). Όταν όμως εγώ λέω ότι για να δει η Αριστερά κυβέρνηση, θα πρέπει να υπάρχει κίνημα ανατροπής, το εννοώ…Όταν λέω ότι θα πρέπει να υπάρχει κίνημα για να στηρίζει μια κυβέρνηση της Αριστεράς στις ρήξεις της με το σύστημα (άλλωστε η Βενεζουέλα δεν είναι το πρότυπό μας ή η κοινωνία που οραματιζόμαστε, είναι όμως ένα παράδειγμα για να κατανοήσουμε τη σχέση και αλληλοσύνδεση αριστερής διακυβέρνησης, ρήξεων και κινημάτων), κι αυτό το εννοώ…Όταν δεν υπάρχει κίνημα για να στηρίξει ρήξεις με το σύστημα, οποιαδήποτε κυβέρνηση της Αριστεράς θα αυτοαναιρεθεί ως τέτοια… Όταν λέω ότι οι καθηγητές συνδικαλιστές όλης της Αριστεράς θα έπρεπε να σπάσουν αυγά δεν σημαίνει ότι είχαν υποχρέωση να ρισκάρουν την απόλυση των ιδίων και συναδέλφων τους, αλλά όταν λέμε ότι χρειάζονται θυσίες το εννοούμε...

http://www.youtube.com/watch?v=9bKOz4QX5PY