Το Δαμόκλειο δίκιο

γράφει ο Κώστας Καναβούρης

Διά τρεμούσης χειρός, όπως έλεγαν οι παλιοί, και με τον κίνδυνο να φανώ γραφικός (ελπίζω όχι και πολέμιος του ΣΥΡΙΖΑ), αλλά και επειδή δεν γινόταν αλλιώς, κάθισα και έγραψα αυτό το κείμενο.

Για να πω ότι όσο περνάει ο καιρός με τον ΣΥΡΙΖΑ

στην κυβερνητική εξουσία τόσο μεγαλώνει μέσα μου η αίσθηση ότι και η Αριστερά έχει το δικό της μερτικό στο αδάκρυτο και στο ασυγκίνητο. Ή, έστω, τον δικό της τρόπο συμμετοχής στο αδάκρυτο και το ασυγκίνητο.

Φυσικά, κατ' ουδένα λόγο δεν εννοώ την αναλγησία των προηγούμενων κυβερνήσεων και κυβερνητικών κομμάτων, την καταφρονητική προς τους πολίτες δράση του πολιτικού τους προσωπικού και του συρφετού των παρακεντέδων τους.

Ούτε βεβαίως εννοώ τη φρικωδία των συμπεριφορών τους, που ήταν ο ορισμός, η επιτομή του αδάκρυτου και του ασυγκίνητου. Άλλωστε, αν ήταν έτσι, δεν θα χρειαζόταν να γράψω αυτές τις γραμμές γιατί θα 'μουν αλλού.


Γράφω επειδή -για να παραφράσω μια γνωστή ρήση- το αδάκρυτο και το ασυγκίνητο έχουν πολλά ποδάρια. Και πολλούς τρόπους να εισχωρεί στις προθέσεις και να τις αλλοιώνει, ενίοτε μάλιστα και να τις βαραθρώνει.

Γράφω επειδή βλέπω ότι πολύ δίκιο αδάκρυτο και ασυγκίνητο μαζεύεται και γίνεται κρίσιμη μάζα. Πολύ θάρρος διατύπωσης γνώμης, ένα θάρρος ωστόσο -τολμώ να πω- φτηνής κοπής, διότι από ουδένα εμποδίζεται η διατύπωση γνώμης.

Το πραγματικό θάρρος όμως δεν είναι να επιμένεις στανικά στη γνώμη σου και μάλιστα πέραν των ορίων της εμβέλειάς της. Το πραγματικό θάρρος, η πραγματική γενναιότητα είναι να αποδέχεσαι τη γνώμη τού άλλου ως μια εναλλακτική υπόθεση αλήθειας.

Πολύ δίκιο, σύντροφοι. Πάρα πολύ παραγωγή δίκιου. Τόση πολλή, που κινδυνεύει να ξεπεράσει την παραγωγή αριστερής πολιτικής. Πολύ δίκιο συναθροίζεται πάνω από τα κεφάλια μας. Και τόσο δίκιο χωρίς συγκίνηση, χωρίς ένδακρυ ενδιαφέρον για την απεύθυνσή του δεν αντέχεται.

Θα πέσει και θα μας πλακώσει και τα αποτελέσματα θα είναι τραγικά. Και τότε -εν τω μέσω της καταστροφής- όλα τα επιμέρους δίκια... θα έχουν δίκιο. Γιατί αυτοί «τα έλεγαν». Χωρίς όμως να ακούνε τι έλεγαν «οι άλλοι». Δηλαδή, χωρίς να έχει κατορθωθεί το συνεκτικό και συν-κινητικό «εμείς».

Αλλέως πως, πολλά επιμέρους «εμείς» βλέπω να συνωστίζονται και φοβάμαι. Πολλές διμοιρίες δίκιου και θάρρους γνώμης και πλουραλισμού απόψεων και διμοιρίες «πλούτου της Αριστεράς» βλέπω και παρελαύνουν μπροστά μου, η καθεμία με τα διακριτικά του απαράβατου δίκιου της.

Και δεν βλέπω συν-κίνηση, αλλά Κίνηση κατά Παράταξη, κατά Πλατφόρμα, κατά σκέτη Κίνηση. Και φοβάμαι. Γιατί είναι κι αυτός ένας τρόπος συμμετοχής στο ασυγκίνητο και το αδάκρυτο, που -φευ- η Αριστερά γνωρίζει πολύ καλά. Κι ας το πλήρωσε με φοβερό τίμημα και για την ίδια, αλλά προ παντός για τον λαό για τον οποίο αγωνίζεται (χωρίς αστερίσκους διαφόρων «υποτίθεται») με ειλικρίνεια και αυτοθυσία.

Γι' αυτό δεν αντέχω να βλέπω το ίδιο έργο να επαναλαμβάνεται για ακόμα μια φορά μπροστά στα μάτια μου, στεγνό και αδάκρυτο. Το έργο του Δαμόκλειου δίκιου. Αυτό το έργο, όπου όλοι προσπαθούν να επιβάλουν το δίκιο τους, χωρίς κανένας να το ψαύει μέσα στο νεύμα τού συντρόφου του.

Γιατί όλοι είμαστε σύντροφοι, έτσι δεν είναι; Ανήκουμε στην ίδια γλυκύτατη και βαθύτατα ανθρώπινη παραμυθητική και παρηγορητική έννοια της συντροφικότητας. Όσες φορές η Αριστερά βάδισε έτσι, μεγαλούργησε.

Όσες φορές η συντροφία ήταν το πλαίσιο μιας λελογισμένης αντιπαλότητας υπό την ομπρέλα μιας κατ' επίφασης κοινής ιδεολογίας, το πράγμα πήγε κατά διαβόλου. Φούσκωσε το πλαίσιο και έσκασε και τα θραύσματα πήρανε πολλούς. Κι ακόμα παίρνουν.

Ε, δεν αντέχεται ξανά στο ίδιο έργο θεατές. Δεν αντέχεται απλώς οι παλιοί ρόλοι του δίκιου να έχουν αντικατασταθεί από καινούργιους, στην ίδια όμως παράσταση του αδάκρυτου και ασυγκίνητου έργου. Δεν είναι αυτό η Αριστερά. Ούτε η παράδοση της Αριστεράς. Ούτε ο πλούτος της Αριστεράς.

Πλούτος της Αριστεράς είναι η πολλαπλή ζεύξη της χειρονομίας που φέρνει το πελώριο νεύμα προς τον κόσμο και αντέχει το πελώριο νεύμα του κόσμου προς αυτήν και γίνονται ένα και το αυτό.

Δεν είναι λοιπόν πλούτος ο μεμψίμοιρος διαγκωνισμός καλλιστείων της άποψης. Γιατί τότε βρίσκουν τη θέση τους και η διαβολή, και η υπερβολή και η υποβολή, και η στρεψοδικία, και η αριθμητική της καταμέτρησης αντί των μαθηματικών σχέσεων, και..., και... Και άστα να πάνε.

Θέλω να πω, με άλλα λόγια, ότι εγώ τη μέρα των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε, αυτό έλεγε και η απόφαση του τελευταίου Συνεδρίου: Ο ΣΥΡΙΖΑ κόμμα των μελών. Άρα, ένας ΣΥΡΙΖΑ για όλους τους ψηφοφόρους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν ψηφίστηκε. Όχι η τάδε Κίνηση και η δείνα Πλατφόρμα. Κι όταν πανηγυρίζαμε με λυγμούς για τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς (αυτό το τεράστιο ένδακρυ και ταραξικάρδιο και συγκινημένο γεγονός) πανηγυρίζαμε. Ούτε για Πλατφόρμες, ούτε για Κινήσεις, ούτε για Συνιστώσες.

Και τώρα στις παρέες που μαζευόμαστε και συζητάμε, τις αγωνίες μας συζητάμε, τους φόβους και τις ελπίδες μας συζητάμε. Και πανηγυρίζουμε με τα καλά. Και δακρύζουμε με τα ωραία. Και οργιζόμαστε με τις αστοχίες. Αλλά είμαστε αριστεροί.

Οι παρέες μας, στις συζητήσεις, δεν έχουν εκπροσώπους τάσεων, παρατάσεων και υπερτάσεων. Έχουν αριστερούς. Κι όταν χωρίζουμε και πάμε στα σπίτια μας, είμαστε πιο πλούσιοι. Όχι από τον «πλούτο των απόψεων στην Αριστερά», αλλά από τον πλούτο που είναι η Αριστερά. Δηλαδή εμείς.

Μην το υποτιμάτε. Μην μας υποτιμάτε. Έχουμε κι εμείς το δίκιο μας. Και είναι υγρό. Μπορεί να κρεμάσει τη γη από τα ύδατά της. Μεγάλο πράγμα. Μην το μικραίνετε με το μικρό Δαμόκλειο δίκιο σας.



* Το Δαμόκλειο δίκιο. Όπου όλοι προσπαθούν να επιβάλουν το δίκιο τους, χωρίς κανένας να το ψαύει μέσα στο νεύμα τού συντρόφου του. Γιατί όλοι ανήκουμε στην ίδια γλυκύτατη και βαθύτατα ανθρώπινη παραμυθητική και παρηγορητική έννοια της συντροφικότητας. Όσες φορές η Αριστερά βάδισε έτσι, μεγαλούργησε. Όσες φορές η συντροφία ήταν το πλαίσιο μιας λελογισμένης αντιπαλότητας υπό την ομπρέλα μιας κατ' επίφασης κοινής ιδεολογίας, το πράγμα πήγε κατά διαβόλου.

Πηγή: www.avgi.gr