γράφει ο Γιώργος Κατρούγκαλος
*
Είναι
πρότυπο η Αργεντινή για τον ΣΥΡΙΖΑ; Και αν όχι, ήταν λάθος η περίφημη
δήλωση του Αλέξη Τσίπρα το 2012, που αναπαράγουν από χθες ad nauseam τα
χαλκεία του παλαιοκομματισμού;
Η
απάντηση στην πρώτη ερώτηση είναι εύκολη: η Αργεντινή δεν μπορεί να
είναι το πρότυπο εξόδου από την ελληνική κρίση, γιατί το πολιτικό
περιβάλλον των δύο χωρών και τα δομικά χαρακτηριστικά του χρέους τους
είναι ποιοτικά διαφορετικά. Η Αργεντινή δεν ανήκει σε έναν υπερεθνικό
οργανισμό πολιτικής και οικονομικής ολοκλήρωσης, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση.
(Η Μερκοσούρ είναι πολύ πιο χαλαρή). Κυρίως, όφειλε (και οφείλει) το
μεγαλύτερο τμήμα του χρέους της σε ιδιώτες, όχι σε κράτη και θεσμικούς
διεθνούς οργανισμούς, όπως η Ελλάδα. (Ακόμη και αυτή αποπλήρωσε πλήρως
και χωρίς κούρεμα το χρέος της προς το ΔΝΤ, ύψους περίπου οκτώ δισ.
δολαρίων).
Η
μονομερής στάση πληρωμών του 2002 ήταν, γι’ αυτήν, όχι μόνον
αναγκαστική αλλά η βέλτιστη λύση. Ήταν αναγκαστική γιατί το ΔΝΤ είχε ήδη
τραβήξει την πρίζα, αρνούμενο την επικείμενη δόση, αλλά και γιατί είχε
φανεί πλέον ότι η συμμόρφωση με το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμά του
αποτελούσε κατήφορο προς την καταστροφή. Ήταν νόμιμη, γιατί η «κατάσταση
ανάγκης» που επικαλέστηκε ως λόγο αναστολής πληρωμών το Διάταγμα της
6ης Φεβρουαρίου του 2002, αποτελεί αναγνωρισμένο εθιμικό κανόνα του
διεθνούς δικαίου. Τα κράτη μπορούν να την επικαλεστούν εφόσον αυτός
είναι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλισθεί ζωτικό τους συμφέρον έναντι
άμεσου και επικείμενου κινδύνου, όταν, με άλλα λόγια, δεν μπορούν να
ικανοποιήσουν ταυτόχρονα τους δανειστές τους και να εκπληρώνουν τις
βασικές κοινωνικές τους λειτουργίες, όπως η δημόσια τάξη, η άμυνα, η
υγεία, η κοινωνική πολιτική.
